"Prezident yunan olanda baş nazir türk olacaq..."

BMT baş katibinin Kipr üzrə xüsusi müşaviri Espen Bart Eydeni bildirib ki, Kipr münaqişəsi 2016-cı ildə öz həllini tapacaq.

Bununla bağlı Şimali Kipr Türk Respublikasının lideri Mustafa Akıncı BMT baş katibinin Kipr üzrə xüsusi müşaviri Espen Bart Eyden görüşüblər. Görüşdən sonra belə qərara gəlinib ki, Kipr problemi yaxın zamanda həll olunsun.

Kipr məsələsinin həlli ilə bağlı politoloq Qabil Hüseynli Ölkə.Az-a danışıb:

"Kipr probleminin həllində xeyli məsafə qət edilib. Kipr probleminin həllində vaxtilə BMT-nin baş katibi olmuş Kofi Annanın irəli sürdüyü plan bu gün də müəyyən dəyişikliklərlə gündəmdədir və əsas həll variantını təşkil edir. Bu həll variantı kifayət qədər cazibədar görünür. Kiprin konfederativ quruluşu nəzərdə tutulur. Bu konfedarativ quruluşda ölkənin prezidenti və baş naziri dəyişimli olaraq sıra ilə seçiləcək. Prezident yunan olanda baş nazir türk olur, prezident türk olduqda isə baş nazir yunan olur. Beləcə ölkənin idarə edilməsində hər iki xalq bərabər iştirak edir.

Şimali Kiprdə bəzi ərazilər boşdur. Yunanlar oradan qaçıb gedən zaman kiçik bir şəhər və bir neçə kənd boş qalıb. Həmin ərazilərə yunanlar məskunlaşdırılacaq. Ölkədə əhalinin miqrasiyası üçün istər yunan, istərsə də türk, hər kəs üçün bərabər şərait yaradılacaq. Hər hansısa məhdudiyyət qoyulmayacaq. Büdcənin formalaşdırılmasında, büdcədən ayrılan vəsaitlərdə hər icmadan toplanmış vergi, eləcə də hər icmanın işgüzar dairələrinin ölkənin ümumi iqtisadiyyatına qatqısı nəzərə alınmaqla rifah halı müəyyən ediləcək.

Tədricən iki xalq arasında psixoloji və mənəvi sərhədlər aradan qaldırılacaq. Onların vahid dövlətə çevrilməsi prosesi olacaq. Parlamentin tərkibi əhalinin sayına görə müəyyənləşdiriləcək. Ölkədə əhalinin 65%-i yunan olduğuna görə parlamentdə yunanlar üstünlük təşkil edəcək.

Vahid ordu təşkil ediləcək. Təxmini sərhədlər müəyyənləşdiriləcək. Sərhədlər şərti olacaq, ancaq hansı torpaqlarn kimə aid olduğu müəyyənləşdiriləcək. Asayiş qüvvələri yerli əhalidən təşkil ediləcək. Milli ordu isə hər iki xalqın nümayəndələrində formalaşdırılacaq.

Bu plan gündəmdədir. Bu planı Yunanıstan və Türkiyə bəyənib. Kiprin yunan respublikasının prezidenti bu planın həyata keçməsinə müəyyən əngəllər yaradır. Kipr məsələsi barədə beynəlxalq müşavirənin keçirilməsini ləngidir. Əks müşahidəçilər belə hesab edir ki, Kipr məsələsinin həllinə dair əlverişli həll variantı tapılıb. Həll variantının reallaşdırılması bu bölgədə sülhə, əmin-amanlığa gətirib çıxara bilər".

Səxavət Məmməd
Ölkə.Az