Mətn ölçüsü:
  • 100%

“Azərbaycanın mədəni və qeyri-maddi irsinin dünyaya təqdim edilməsində Mehriban Əliyevanın rolu çox böyükdür”

“Şəki şəhərinin tarixi hissəsi və Şəki Xan Sarayının UNESKO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin Bakıda keçirilən 43-cü sessiyasında qurumun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilməsi barədə qərarı Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə artan nüfuzu ilə yanaşı, ümumbəşəri mədəniyyətin formalaşdırılmasında oynadığı rolun göstəricisidir. Azərbaycanın mədəni və qeyri-maddi irsinin UNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına salınması ölkəmizin dünyadakı möhkəmlənən imicinə əlavə təkan verən amillərdən biri kimi dəyərləndirilməlidir. O baxımdan UNESKO-nun Şəki ilə bağlı verdiyi qərar Azərbaycan üçün çox böyük tarixi əhəmiyyətə malik qərardır”.

Bunu “Ölkə.Az”a açıqlamasında millət vəkili Sona Əliyeva deyib.

Onun sözlərinə görə,  bu  qərar eyni zamanda Azərbaycanın mədəni və qeyri-maddi irsinin beynəlxalq səviyyədə qorunub-saxlanması, həmçinin əlavə maliyyə vəsaitlərinin ayrılması baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. 

“Bu gün dünyada çox möhtəşəm və unikal tarixi-memarlıq abidələri var, ancaq Şəki Xan sarayı bu abidələr içərisində təkrarolunmaz səviyyədə memarlıq üslübu ilə seçilir. Bu istər Xan sarayının özünəməxsus memarlıq üslübunda tikintisi olsun, istərsə də sarayın şəbəkə-pəncərə sistemində  olsun, öz orjinallığı ilə seçilir.Şəbəkə-pəncərə sistemində müxtəlif rəngli şüşələrdən istifadə olunmaqla bərabər,   taxta şəbəkə sisteminin yığılmasında taxta məmulatların quraşdırılmasında hər hansı taxta çiv və ya mismardan istifadə olunmamasıdır. Bax bütün bu amillərə görə  Xan sarayı istər bölgədə, istər dünya tarixi-memarlıq abidələri içərisində öz möhtəşəmliliyi  ilə seçilən tarixi abidədir. Bu bir daha  Azərbaycan mədəniyyətə sahib olmasının bariz göstəricisidir. Xan sarayı və Şəkinin mərkəzi tarixi ərazisi XVIII əsrdə Azərbaycan xalqının yaşam tərzinin, onun  hansı milli-mənəvi dəyərlərə, mədəniyyətə, adət-ənənələrə malik olduğunu real surətdə göstərən bir  tarixi abidədir. Hansı ki, həmin milli adət-ənənələr nəsildən nəsilə ötürülərək,  günümüzədək qorunub saxlanmaqdadır”, - S.Əliyeva bildirib.

Millət vəkili hesab edir ki, belə bir abidənin beynəlxalq himayəyə alınması həm Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə imicinin möhkəmlənməsinə xidmət edir, həm də ölkəmizin, bölgələrimizin dünyada tanınmasına, populyarlaşmasına xidmət edir: 

“Mədəni və qeyri-maddi irsimizin beynəlxalq səviyyədə müdafiə olunması həmçinin Azərbaycanən necə qədim mədəni bir kökə malik xalq olduğunu, onun dünya mədəniyyətinin formalaşmasında, fərqli dinləri, mədəniyyətləri bir araya gətirərək birgəyaşayış təmin edilməsi baxımdan dünyaya tanıdılmasında müstəsna rol oynayır”.

S.Əliyeva onu da bildirib ki, Şəkinin tarixi mərkəzi ərazisi və Xan sarayının UNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına salınması heç də asan proses olmayıb: 

“Bunun üçün 20 ilədək yaxın bir müddət ərzində məqsədyönlü iş aparılıb. Şəki Xan sarayı UNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına hələ Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi dövrdə, 2001-ci ildə salınıb və 2019-cu ildə bu barədə konkret qərar qəbul edilib. 

Hələ Ulu Öndər hakimiyyətdə olarakən ölkəmizin UNESKO ilə sıx əməkdaşlığının bünövrəsi qoyulub və bu siyasət daha sonra Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva  tərəfindən daha da inkişaf etdirilib və biz artıq bu gün  həmin əməkdaşlığın real nəticələrini görməkdəyik. Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva mədəniyyətimizin dünyaya tanıtdırılması, təqdim edilməsi, Azərbaycan dövlətçiliyinin və mdəniyyətinin necə qədim köklərə malik  olması istiqamətində yorulmadan fəaliyyət göstərirlər. M.Əliyevanın bu istiqamətdəki fəaliyyətini xüsusi qeyd etmək lazımdır. M.Əliyeva  Azərbaycan mədəniyyətinin və onun dünya sivilizasiyasındakı yeri, rolu barədə çox böyük işlər görməkdədir.  Biz gələcəkdə  bu istiqamətdə  aparılan işlərin çoxsaylı real nəticələrinin şahidi olacağıq.

Birinci vitse-prezident Azərbaycanın mədəni və qeyri-maddi irsinin dünyaya təqdim edib, onun beynəlxalq səviyyədə  himayə olunmasının digər əsas səbəblərindən biri də bu gün mədəni və qeyri-maddi irsimizin digərləri, xüsusən də ermənilər tərəfindən mənimsənilməsinin qarşısını almaqdır.  Təkcə mənimsənilməsinin deyil, eyni zamanda bununla sübut edir ki, Azərbaycan xalqının necə yüksək mədəni, milli-mənəvi dəyərlərə, tarixə malik olduğunu göstərir. Bu yolla ermənilərin və Azərbaycanı sevməyən qüvvələrin haqqımızda uydurduğu xoşagəlməz fikirləri darmadağın etmək və əsl həqiqətləri dünya ictimaiyətinə çatdırmaqdır. Bu baxımdan da Şəki Xan sarayının UNSEKO-nun Ümumdünya İrs Siyahıya salınması mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
M.Əliyeva bununla paralel olaraq dünyanın digər xalqlarına məxsus mədəni irsinin bərpasında da müstəsna xidməti olan şəxsdir. Məhz onun təşəbbüsü və birbaşa dəstəyi nəticəsində Avropa və digər ölkələrdə bir sıra mədəni irs nümunələri yenidən həyata vəsiqə alıb və bərpa olunub”.

Bu gün Azərbaycanda xeyli sayda mədəni və qeyri-maddi irsin UNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına salınası abidələrin və nümunələrin olduğunu dilə gətirən deputat, həmin tarixi abidələrin və qeyri-maddi irsin beynəlxalq səviyyədə müdafiə olunacağına ümidvar olduğunu bildirib. “Bu gün UNESKO-nun Ümumdünya İrsinin ilk siyahısında yer alan Suraxanı, Atəşgah (1998), Naxçıvan Mavzoleyi (1998), Hirkan Dövlət Qoruğu (1998), Binəqədi Dördüncü Dövr Fauna və Flora Ehtiyatı (1998), Lök-Batan Palçıq Vulkanı (1998), Bakı dağları (1998), Xəzər sahili  tarixi abidələr (2001), Şuşa tarix- memarlıq qoruğu  (2001),  Ordubad tarix-memarlıq qoruğu (2001) barədə yaxın gələcəkdə  müvafiq qərar qəbul ediləcək. Bundan əlavə olaraq Azərbaycanın qeyri-maddi irsinin nümunələrindən olan balabanın  və digərlərinin bu siyahıya salınması istiqamətində işlər davam etdirilməlidir”,- deputat əlavə edib.

Mürtəza
Ölkə.Az