Planetimiz üçün ən təhlükəli asteroidlər

“Ölkə.Az” xəbər verir ki, elə asteroidlər var ki, Yerə çox yaxındırlar və böyük təhlükə kəsb edirlər. Siyahını oxucularımızla bölüşürük.

1.Apofis

2004-cü ildə kəşf edilib. Yerlə toqquşma ehtimalı çox böyükdür. Ehtimal edilir ki, bu, 2036-cı ildə baş verəcək. Amma 2013-cü ilin yanvar ayında Apofis planetimizdən 14 milyon km aralı keçdi. Asteroidin diametri 300 metr, çəkisi isə 27 milyon tondur. Belə bir toqquşma zamanı 1717 meqaton enerji yarana bilər. Asteroidin düşdüyü yerdə və 10 km radiusda 6.5 bal gücündə zəlzələ ola bilər.

1.2007 TU24

2011-ci ilin 11 oktyabr tarixində kəşf edilib. 2008-ci ilin 29 yanvarında planetimizdən 550 min km məsafədən keçdi. Parlaqlığı  o qədər çoxdur ki, orta teleskopla da müşahidə etmək olar. Belə böyük səma cisminin Yerin yaxınlığından keçməsi nadir hadisədir. Bu asteroid bir də 2027-ci ildə Yerin yaxınlığından keçəcək. Astronomların fikrinə görə, TU24 təhlükəli asteroiddir. Çünki ildə üç dəfə Yerin orbitinə yaxınlaşır. Amma 2170-ci ilə qədər planetimiz üçün təhlükə deyil.

3.Duende

Digər adı isə DA14-dür. 2012-ci ildə kəşf edilib. Diametri 30 metr, çəkisi isə 40 min tondur. Alimlər bildirir ki, nəhəng kartofa bənzəyir. Onun Günəş ətrafında dövrü yer ilinə bərabərdir. Uzun müddət Yerin yaxınlığında olacaq. Amma gələcəkdə nə olacağını alimlər bilmir. Amma ehtimal edilir ki, 2020-ci ilin 16 fevral tarixində planetimizlə toqquşa bilər.

4.2005 YU55

2005-ci ilin 28 dekabr tarixində kəşf edilib. Potensial təhlükəli asteroidlər sinfinə daxil edilib. Diametri 400 metrdir. Elliptik orbitə sahibdir. 2011-ci ildə asteroid elm dünyasını şoka saldı.  YU55 planetimizdən kifayət qədər təhlükəli, 325 min km məsafədən keçdi. Yəni, Aydan daha yaxın idi. Səmada görünmədiyi üçün alimlər onu “gözəgörünməz” adlandırırlar.

5.Eros

1898-ci ildə alman astronom Karl Vitt tərəfindən kəşf edilib. Yerdən kənar ilk asteroiddir (kəşf edilən). Eyni zamanda süni peyki olan ilk asteroiddir. Söhbət “NEAR Shoemaker” kosmik aparatından gedir. Bu aparat 2001-ci ildə asteroidin səthinə qonub. Erosun ölçüsü 33x13x13 km-dir. Orta sürəti saniyədə 24.36 km-dir. Alimlərin fikrinə görə, planetimizlə toqquşması Çiksuluba asteroidinin düşməsindən daha faciəvi olacaq. Qeyd edək ki, Çiksuluba asteroidi dinozavrların ölümünə səbəb olmuşdu.

6.2001 WN5

2001-ci ilin 20 noyabrında kəşf edilib. Sonradan təhlükəli asteroidlər qrupuna əlavə edilib. Nə asteroid, nə də trayektoriyası tədqiq edilib. İlkin məlumatlara görə, diametri 1.5 km-dir. 2028-ci ilin 26 iyun tarixində Yerə yaxınlaşacaq. Bu zaman isə 250 min km məsafə olacaq. Onu hətta binokl ilə də müşahidə etmək mümkün olacaq. Bu məsafədə bütün peyklərin işi dayanacaq.

7.2013 TV135

Rusiyalı astronom Gennadiy Borisov tərəfindən 2013-cü ilin 16 sentyabr tarixində əldəqayırma teleskopla kəşf edilib. Yer üçün ən təhlükəli asteroiddir. Diamteri 400 metrdir. Planetimizlə 2032-ci ilin 26 avqustunda yaxınlaşacaq. Məsafə isə çox təhlükəli, yəni 4 min km olacaq.  Sürəti saniyədə 15 km olacaq. Alimlər hesablayıblar ki, Yerlə toqquşma zamanı 2.5 min meqaton enerji yaranacaq.

Hikmət Həsənov
Ölkə.Az