Ağlama divarı: ABŞ-ın yeni siyasəti və İsrailin yox olma təhlükəsi

Yaxın Şərqdə gedən proseslərdə artıq yeni düyün nöqtəsi yaranmaqdadır.

ABŞ administrasiyasının son 10 ildə yürütdüyü siyasəti diqqətlə analiz etsək, artıq Vaşinqton üçün region ölkələrinin "əhəmiyyətlilik kriteriyasının" köklü surətdə dəyişdiyinin şahidi olarıq. Yaxın və Orta Şərqdə öz nüfuzunu hər zaman qorumağa çalışan ABŞ-ın son 10 ildəki siyasi mövqeyi nəinki onun beytnəlxalq müstəvidəki rəqibləri, hətta ən yaxın müttəfiqləri tərəfindən belə anlaşılmazlığını qorumaqdadır.

Əfqanıstan müharibəsinin sonu və SSRİ-nin dağılması ABŞ-ı bu regionda yeni strategiya qurmağa məcbur etdi. 1979-cu ildə İranda baş vermiş İslam inqilabından sonra Vaşinqton nüvə texnologiyalarına yiyələnmək istəyən Tehranla intriqalara başladı. İsrailin Yaxın Şərqdə "artıq dövlət" olduğunu, onun dünya xəritəsindən silinməsini öz təhlükəsizlik və hərbi doktrinalarına salan İran, İraqla araqsında 8 il davam edən qanlı müharibənin ardından əsasən yəhudi maqnatların nəzarətində olan Qərb mediasının hədəfinə çevrildi.

İran-İraq müharibəsi

1979-cu ildə İranda baş vermişç inqilabdan sonra, ölkənin yeni ali rəhbəri ayətullah Xomeyninin Tehranda verdiyi cümə xütbəsi zamanı söylədiyi bir ifadə, Yaxın Şərqdə bütün siyasi və hərbi tarazılığı pozdu. "İnşallah, üzümüzə gələn ilin Ramazan ayının ilk iftarını Qüdsdə (Yerusalim) açacağıq!" deyən Xomeyninin sözləri İsaraili və bütün Qərbi çaxnaşmaya saldı. Şah rejiminin ordusunun həmin dövrlər dünya silahlı qüvvələri siyahısında dördüncü yeri tutduğu nəzərə alınsa, klerikalların ölkəyə nəzarət etmələri və liderinin bu fətvanı verməsi regionu hansı proseslərin gözlədiyini açıq-aydın göz önünə sərirdi. İsrailin regiondakı varlığı sual altına düşmüşdü. Dünyanın dördüncü qüdrətli ordusu yəhudu dövlətinə müharibə elan etmişdi. MOSSAD və MKİ həyəcan siqnalı çalaraq bu təhlükənin qarşısını almaq üçün yollar axtarırdılar. İslam inqilabı 1 fevral 1979-cu ildə baş vermişdi. Yeni hakimiyyətə gəlmiş Xomeyni rejimi şah dövrünün qalıqları ilə daxildə mübarizəni bitirməmiş, təxminən il yarım sonra 22 sentyabr 1980-ci ildə İraq ordusu İranın Xuzistan vilayətinə qoşun yeritdi. Hücumun səhərisi gün İraq prezidenti Səddam Hüseyin bu ərazilərin İraqa məxsus olduğunu elan edərək əsasən ərəblərin yaşadığı bu əyaləti İrandan qoparacağını bildirdi. Hər iki tərəfdən təxminən 1 milyonadək insanın öləcəyi qanlı və uzun müharibə başlamışdı... İran-İraq müharibəsinin davam etdiyi 8 il ərzində hər iki ölkə bir-birinin bütün resurslarını, silah və cəbbəxanası demək olar ki tükəndirdi. İsrail isə aradan keçən müddət ərzində ABŞ-ın köməyi ilə nüvə potensialını yaratdı və Fələstin ərazilərindən işğal etdiyi torpaqların hesabına genişlənərək regionda daha da təhlükəli bir dövlətə çevrildi. İran-İraq mühartibəsi ərəfəsində İranda şah dövründə tikilmiş bir çox iri sənaye müəssisələri, zavod və fabriklıər MOSSAD və MKİ tərəfindən partladıldı. Məqsəd İsrailə təhdid yaradan ölkənin potensialının tam xərclənməsi və onun "daş dövrünə" yumalanması idi. Beləliklə, iki müsəlman dövləti arasında gedən 8 illik qanlı müharibə İsrailin gələcəyini qarantiya altına almış oldu.

İranın nüvə proqramı və ABŞ

SSRİ-nin dağılması müstəqilliyinə qovuşmuş yeni respublikalar üzərində nəzarəti ələ keçirmək uğurunda qlobal güclər arasında yeni geosiyasi qarşıdurmaya gətirib çıxardı. Bu imperiyanın yerində onun varisi kimi qalan, zəif, iqtisadi böhranla boğuşan Rusiya çox keçmədən sələfinin siyasətini davam etdirməyə, Avrasiyaya ekspansiyasını davam etdirən ABŞ başda olmaqla Qərb ölkələrinin planlarını pozmağa başladı. İqtisadiyyatı çökmüş Rusiyanın müflis dövründə İran üçün iki bloklu nüvə reaktoru tikməsi Qərbi öz siyasətini dəyişməyə məcbur etdi. ABŞ Rusiyanın "ac qalacağı" təqdirdə nüvə başlıqlarını da satışa çıxaracağından ehtiyatlanaraq Moskvaya verdiyi kreditlərin faizi aşağı salaraq müddətini uzatdı. Dünya bazarlarında enerji daşıyıcılarının qiymətlərinin yüksəlməsinə rəvac verərək Rusiyanın böhrandan çıxmasına şərait yaratdı. Artıq XXI-ci yüzilliyin ilk on illiyində iqtisadiyyatını düzıltmiş, sosial proqramlarını bərpa etmiş bir Rusiya dayanmışdı Qərbin qarşısında. Onun ekspansiyasına əngəl olan, ondan üz döndərən və ondan narazı olanları öz ətrafında toplayan bir SSRİ-nin yeni analoqu olan Rusiya dayanmışdı Qərbin qarşısında. İrana nüvə texnologiyaları satan, lazım gələrsə nüvə başlıqları belə satmağa hazır olan Rusiya... Uzun sürən təftişlərdən sonra ABŞ-ın İrana hücum planını ümumiyyətlə ləğv etməsi bu supergücün hakim elitasını da parçaladı. 2000-ci ildən İrana qarşı hərbi əməliyyatların gündəmində olduğu ABŞ 2008-ci ildə daxili çəkişmənin ilk zərbəsini yedi. Beynəlxalq maliyyə böhranı, Nyu-York birjasındakı investisiya fondlarının çöküşü İsrailin gələcəyini qarantiya altına almaq istəyən yəhudi oliqarxiyasının ABŞ-ın əzəmətinə endirdiyi ilk və ən sarsıdıcı zərbəsi idi. 2008-ci ilin maliyyə böhranı ABŞ-ı Çin, Cənubi Koreya, Tayvan, Yaponiya, hətta Rusiya və Avropa ölkələrindən borclu vəziyyətə saldı. Trilyonlarla ölçülən borcların isə qaytarılma mexanizmi hələ də heç kəsə məlum deyil.

ABŞ və ərəb monarxları

Yəhudi oliqarxiyasından yediyi sarsıdıcı zərbədən sonra ABŞ-ı idarə edən digər qol, ingilis-protestant oliqarxiyası yeganə çıxış yolu kimi varlı ərəb monarxları ilə ittifaqı seçdilər. Çünki başda Rotşild olmaqla yəhudi milyarderlərinin Çinə sərmayə axıtması, gələcəkdə ABŞ dollarının dünya üzərindəki hakimiyyətini təhdid altına alırdı. Dolların məzənnədən düşməsi isə ABŞ-ın hegemoniyasının sonu olardı. Ona görə də dolları hakimiyyətdə saxlayacaq yalnız ərəb şeyxləri ola bilərdi. Bunu gözəl anlayan ABŞ Səudiyyə Ərəbistanı başda olmaqla neft ixrac edən ərəb dövlətləri ilə gizli ittifaq yaratdılar. Bu ittifaqın yaranması İsrailin üzərindən xətt çəkilməsi demək idi. Sonra baş verən siyasi və diplomatik proseslər bu tezisin düzgün olduğunu bir daha sübut etdi.

1. Artıq İsrailin baş nazirini Ağ Evdə qəbul etməyəcəklər. Onu dövlət katibi qəbul edəcək;

2. İsrailin etirazlarına baxmayaraq ABŞ İranla əlaqələri genişləndirəcək;

3. Fələstində yeni yəhudi qəsəbələri salınmayacaq.

4. Fələstin dövlət kimi tanınacaq;

5. Gələcəkdə İsrail ordusu bütün Fələstin ərazisindən çıxarılacaq;

6. Qəzza bölməsinin blokadası dayandırılacaq buraya xüsusi status veriləcək, yəni İsrail istədiyi vaxt bu əraziləri bombalaya və ya buraya qoşun yeridə bilməyəcək;

7. ABŞ İsrailə ayırdığı iqtisadi yardımı minimuma endirəcək;

Maddələrdən də gördüyümüz kimi artıq İsrail bölgənin jandarmı rolunu oyanaya bilməyəcək. Şərtlərin pozulacağı təqdirdə başada ABŞ və Britaniya olmaqla Dünya Birliyi Fələstini müstəqil dövlət kimi tanıyaraq ona hərtərəfli, həm siyasi, həm iqtisadi və həm də hərbi cəhətdən hər cür yardımı edəcəklər. Bu gün ABŞ-Ərəb ittifaqının görünən tərəfi bundan ibarətdir. Bu gün yayılan başqa bir xəbər isə artıq Səudiyyə Ərəbistanına ABŞ tərəfindən bölgənin jandarmı rolunu oynamaq "lisenziyasının" verildiyini bir daha sübut etdi. Yarandığı gündən regionda baş verən heç bir hərbi kampaniyaya qatılmayan, hamının "dünyagörüşü olmayan bədəvi" kimi tanıdığı Səudiyyə Ərəbistanı Yəmənə hərbi müdaxiləyə başladı. Rusiyanı dağıtmaq istiqamətində ABŞ-ın apardığı iqtisadi müharibənin də bastionu və zərbə gücü yenə başda Səudiyyə Ərəbistanı olmaqla ərəb ölkələridir.

P.S. Bu gün yayılan daha bir xəbərdə İsrail prezidentinin hiddətlənərək baş nazir Benyamin Netanyahunu sərt tənqid etdiyi bildirildi. Yəhidi dövlətinin prezidenti Reuven Rivlin Netanyahunun seçkiqabağı kampaniyası zamanı ABŞ-ın əleyhinə "düşünülməmiş" və "məsuliyyətsiz" bəyanatlar verməsini pisləyərək onun buraxdığı səhvi düzəltməyə borclu olduğunu vurğulayıb. O, bildirib ki, Netanyahunun quracağı yeni koalisyon hökumətin əsas işi və ən vacib vəzifəsi Vaşinqtonla əlaqələri bərpa etmək olmalıdır.

Baş redaktordan
Ölkə.az