Manatı saxta puldan necə ayırd etmək olar? - Bunları bilənlər aldanmır
Azərbaycan manatı (AZN) Azərbaycanın rəsmi valyutasıdır. Manat sözü ilk dəfə 1919-cu ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə istifadə olunmağa başlanmış və müstəqillik qazandıqdan sonra yenidən dövriyyəyə buraxılıb.
BAKU.WS-in məlumatına görə, 1920-ci ildə Azərbaycan Sovet İttifaqının tərkibinə daxil olduqdan sonra manat rublla əvəz edilib.
SSRİ-nin dağılmasından sonra, 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikası müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra yenidən manat dövriyyəyə buraxılıb. Bu dövrdəki manat 1 manat = 10 qəpik nisbətində idi.
1 yanvar 2006-cı ildə dövriyyəyə buraxılan yeni manat köhnə manatı 1 yeni manat = 5000 köhnə manat nisbətində əvəz edib. Hazırda 1 manat 100 qəpikdən ibarətdir.
Qeyd edək ki, Azərbaycan manatı ölkənin iqtisadi sistemində mühüm rol oynayır və Azərbaycan Mərkəzi Bankı tərəfindən tənzimlənir. Mərkəzi Bank manatın stabilliyini təmin etmək və inflyasiyanı nəzarət altında saxlamaq üçün müxtəlif monetar siyasətlər həyata keçirir.
Azərbaycan manatı xarici valyutalara qarşı dəyişən məzənnəyə malikdir və beynəlxalq ticarətdə mühüm rol oynayır. Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşları ilə aparılan əməliyyatlar manatın məzənnəsinə təsir edir.
Azərbaycan manatını saxta puldan ayırd etmək üçün bir neçə əsas göstəriciyə diqqət yetirmək lazımdır. Bu xüsusiyyətləri bilmək, saxta pulu asanlıqla müəyyən etməyə kömək edir.
Manatın təhlükəsizlik xüsusiyyətlərinə nəzər salaq:
- Su nişanı (Watermark):
- Manatın üzərində su nişanı var. Bu nişanı banknotu işığa qarşı tutduqda görmək mümkündür. Su nişanı hər nominal üçün fərqli olur və banknotun sol tərəfində yerləşir.
- Hologram zolağı:
- Hologram zolağı banknotun üzərində parlaq və rəngləri dəyişən elementdir. Banknotu hərəkət etdirdikdə hologramda fərqli təsvirlər və rəng dəyişiklikləri görmək mümkündür.
- Gizli rəqəm (Hidden Number):
- Banknotun müəyyən bir bucaqda saxlanıldığında görünən gizli bir rəqəm var. Bu rəqəm, banknotu işığa qarşı tutduqda və ya müəyyən bir bucaqdan baxdıqda görünür.
- Relief çapı (Raised Print):
- Əsl manat banknotlarının bəzi hissələri qabarıq çap edilir. Əlinizlə toxunduqda bu qabarıqlığı hiss edə bilərsiniz. Məsələn, banknotun üzərində olan yazılar və milli gerb qabarıq şəkildə çap olunur.
- Mikro yazı (Microtext):
- Banknotların müxtəlif hissələrində çox kiçik ölçülü yazılar yerləşdirilir. Bu yazılar adi gözlə çətinliklə görünür, amma lupa ilə baxanda oxumaq mümkündür.
- Ultrabenövşəyi (UV) işıq:
- Banknotları ultrabenövşəyi işıq altında tutduqda müəyyən elementlər işıqlanır. Hər bir nominalın özünəməxsus UV işıqlanan elementləri var.
- Seriya nömrəsi:
- Hər bir manat banknotunda unikal seriya nömrəsi olur. Bu nömrələr xüsusi font və rənglə yazılır və saxtalaşdırılması çətindir.
- Möhtəşəm lent (Security Thread):
- Banknotun içində, işığa qarşı tutulduqda görünən bir təhlükəsizlik lent var. Bu lentdə banknotun nominalı və "Azərbaycan" sözü təkrarlanır.
Manatın saxta olub-olmadığını yoxlamaq üçün bu təhlükəsizlik xüsusiyyətlərinə diqqət yetirmək gərəkdir. Əgər şübhə yaranarsa, bank və ya digər müvafiq maliyyə qurumuna müraciət etmək tövsiyə olunur.