Payız gəldi: Bizi bu təhlükə gözləyir - Ehtiyatlı olun!
Mövsümi dəyişikliklər təkcə təbiətə deyil, həm də əhvalımıza təsir göstərir. Bəzən başa düşmədiyiniz yorğunluğun və depressiv əhvalın səbəbi mövsüm dəyişikliyi ola bilər. Bəs, təbiətdə çoxsaylı dəyişikliklərə səbəb olan mövsümi keçidlərin bədənimizə və psixi sağlamlığımıza hansı təsirləri var?
Həmin təsirləri təqdim edir:
Mövsümi depressiya
Mövsümi keçidlər zamanı havanın temperaturunun dəyişməsi və gün işığının səviyyəsinin balanssızlığı kimi amillər vaxtaşırı əhvalımıza təsir edə bilər. İş o yerə çatır ki, bəzən yataqdan qalxmamaq, bütün günü heç nə etmək istəməmək, səbəbsiz olaraq özünü bədbəxt hiss etmək mövsümi keçidlər zamanı qaçılmaz ola bilir.
Depressiv əhval-ruhiyyə insanları istəmədən bədbinliyə sürükləyə bilər. Mövsümi keçidlərdə yaşanan depressiyanın fəsadları arasında hadisələri daha mənfi qiymətləndirmək və dözümsüz davranmaq meyli var. Ancaq narahat olmağa dəyməz, "mövsümi depressiya" adlanan bu vəziyyət yüksək səviyyəyə çatmadığı müddətcə tamamilə normal və müvəqqətidir.
İştah pozğunluqları
Mövsümi keçidlərin sürətinə uyğunlaşmağa çalışarkən bədənimiz də hormonal dəyişikliklərə məruz qalır. Hormonal dəyişikliklər təbii olaraq iştahımıza təsir edə bilər. Bu səbəblə müxtəlif yemək pozğunluqları mövsümi keçidlərin əlamətləri arasındadır. İnsanların depressiya vəziyyətində olduqları zaman yemək vərdişləri dəyişə bilər. Məsələn, bəzi insanlar lazım olduğundan çox yeməyə meylli olarkən, bəzilərinin iştahı bu vəziyyətdən mənfi təsirlənir.
Pəhrizdə mövsümi dəyişikliklərin ən bariz təsirlərindən biri karbohidrat istehlakına daha çox meylli olmaqdır. Mütəxəssislər mövsüm dəyişikliyi zamanı qida rasionuna diqqət yetirilməli və tərkibində omeqa-3 yağ və zülal olan qidalara daha çox yer verilməli olduğunu vurğulayırlar.
Yorğunluq və yuxusuzluq
Havalar dəyişdikcə orqanizmdə müəyyən miqdarda maye itkisi baş verməyə başlayır. Maye və mineral itkisi, gün ərzində heç bir iş görməsəniz belə, zəiflik və yorğunluğa səbəb olur. Mineral çatışmazlığından qaynaqlanan aşağı enerji saatlarla yatmağa baxmayaraq yuxusuzluq hissinə səbəb ola bilər.
Motivasiyanın olmaması
Mövsümi dəyişikliyin əlamətləri arasında yer alan lənglik hissi də motivasiya çatışmazlığına səbəb ola bilər. Aşağı enerjinin səbəb olduğu hərəkətsizlik qısa müddətdə belə motivasiya çatışmazlığına gətirib çıxarır. Xüsusilə iş həyatına təsir edən motivasiyanın olmaması performansa birbaşa təsir edir.
Narahatlıq
Mövsümi keçidlərin psixologiya üzərində çoxlu müxtəlif və bir-biri ilə əlaqəli nəticələri var. Mövsümi depressiya, dözümsüzlük, istəksizlik, motivasiyanın olmaması və pessimizm gərgin əhval-ruhiyyə ilə yanaşı, narahatlığa da səbəb ola bilər. Bir sözlə, insanların mövsümi keçidlər zamanı adi vaxtlardan daha çox narahat və etibarsız hiss etmələri mümkündür.
Bu dövrlərdə yaşanan anksiyete pozuqluğu ilə iş həyatına və sosial mühitə uyğunlaşmada əhəmiyyətli dərəcədə azalma baş verə bilər. Mütəxəssislər, mövsümi depressiyanın təsirləri ilə mübarizə aparmaq üçün insanlara gün ərzində daha aktiv olmağa diqqət etmələrini tövsiyə edir.
Mövsümi dəyişikliklər nəticəsində yaranan bütün bu əhval pozğunluqlarının şiddəti insandan insana dəyişir. Mövsümi depressiyanı daha ağır keçirənlərlə yanaşı, bu prosesi yumşaq və ağrısız şəkildə aradan qaldıran fərdlər də var. Ancaq şikayətlər və depressiv düşüncələr getdikcə artarsa, psixoloji dəstək axtarmaq lazım ola bilər.(Yenisabah.az)