Gündə 5 saatdan çox televizora baxmağın təhlükələri - Alimlər

Demans, idrak qabiliyyətlərinin daimi azalması, yaddaş problemlərinə, davranış dəyişikliklərinə və hətta hərəkətdə çətinlik çəkməyə səbəb olan ciddi bir xəstəlikdir. Xəstəliyə daha çox yaşlı insanlarda rast gəlinsə də, onun inkişafına bir sıra amillər təsir edə bilər. 

Ölkə.az xəbər verir ki, lent.az-ın məlumatına görə, son araşdırmalar göstərib ki, uzun müddət televizora baxmaq bu amillərdən biri ola bilər.

Demans üçün risk faktorları

Demans riski yaşla artır, lakin yaş yeganə faktor deyil. Tədqiqatçılar deyirlər ki, həyat tərzi dəyişikliyi ilə halların 40%-ə qədərinin qarşısını almaq olar. Məsələn, siqareti tərgitmək, xolesterol səviyyəsinə nəzarət etmək və aktiv həyat tərzi keçirmək xəstəlik riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Televizora baxmaq və demans arasında əlaqə

Çinin Tianjin Tibb Universitetində aparılan yeni bir araşdırma, gündə beş saatdan çox televizora baxmağın demans, həmçinin Parkinson xəstəliyi və insult riskinin artması ilə əlaqəli olduğunu müəyyən etdi. Tədqiqatda 37-73 yaş arasında olan 407 792 insan iştirak edib, onlardan 40 000-ə yaxını beyin skan edilib. 13 illik təqib zamanı 5227 nəfərdə demans inkişaf edib, 6822 nəfərdə insult olub, 2308 nəfərdə Parkinson xəstəliyi diaqnozu qoyulub.

Tədqiqatın əsas nəticələri:

Baxış vaxtı : İştirakçıların yarıdan çoxu ekran qarşısında bir ilə dörd saat arasında vaxt keçirdiklərini bildirib. Orta hesabla televizora baxmaq üçün 2,7 saat, kompüterə baxmaq isə 1,1 saat çəkir.

Demans inkişaf riski: Gündə üç-beş saat televizora baxanlar üçün demans riski 15% artıb. Beş saatdan çox vaxt demensiya ehtimalını 44%, insult 12% və Parkinson xəstəliyinə tutulma ehtimalını 28% artırıb.

Beyin dəyişiklikləri: Gündə beş saatdan çox televizora baxan iştirakçılar boz maddənin həcmində azalma və yaddaş mərkəzlərində aktivliyin azalması ilə qarşılaşıblar.

Niyə uzun müddət televizora baxmaq beyinə təsir edir?

Televiziyanın beyinə təsir mexanizmi hələ tam başa düşülməsə də, uzun müddət ekranda qalma ilə əlaqəli oturaq həyat tərzinin əsas amil olduğuna inanılır. Aşağı səviyyədə fiziki fəaliyyət qan dövranını pozur, xroniki iltihabı artırır və enerji mübadiləsini azaldır, bunların hamısı beyin sağlamlığına mənfi təsir göstərir.

Mütəxəssislər beyin sağlamlığını qorumaq və nevroloji xəstəliklər riskini azaltmaq üçün televizora baxmaq vaxtını gündə üç saatla məhdudlaşdırmağı tövsiyə edirlər.

Əgər siz və ya yaxınlarınız demansla əlaqəli simptomları görsəniz, həkiminizlə əlaqə saxlamağa dəyər. Unutmayın ki, beyin fəaliyyətini saxlamaq ümumi sağlamlığınıza diqqət yetirməyin vacib hissəsidir.