Azərbaycanlılar Rusiyaya satdığı malın qiymətini bahalaşdıra bilərlər

“Bu, təxminən 4000 rubl vergi deməkdir”.

Rusiyanın yol vergisi ilə bağlı ölkə qanunvericiliyində həyata keçirdiyi yeni düzəlişlər bu ölkədə fəaliyyət göstərən bir sıra nəqliyyat şirkətlərinin etirazına səbəb olub.

Nəticədə ölkənin nəqliyyat sektorunda fəaliyyət göstərən şirkətlərin bəziləri tətil elan edərək işi dayandırıb. Belə ki, hazırda Rusiyada 12 tondan artıq yük daşıya bilən avtomobillərin keçdikləri yolun hər 1 kilometrinə görə 3 rubl 73 qəpik ödəniş olunmalıdır. Sürücülər isə “Platon” adlanan bu sistemə qarşı etiraza başlayıblar.

Belə ki, yug.svpressa.ru yazır ki, Dağıstanda aksiyalar hərbçilərin nəzarəti altında keçirilir, bir neçə nəfər saxlanılaraq polis idarəsinə gətirilib. Azərbaycana avtomobil yolu ilə yüklərin tranziti demək olar ki, tamamən kəsilib. Sürücülərlə uzunmüddətli danışıqlardan sonra yalnız tək-tük maşınların keçməsinə icazə verirlər.

Beləliklə, sürücülərin etirazları demək olar ki, tamamən Azərbaycana yük tranzitinin qarşısını kəsib.

Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanın yeganə xarici bazarı rolunda Rusiya çıxış edir, bu halda, qonşu ölkədə baş verən proseslərin Azərbaycan iqtisadiyyatına təsirsiz ötüşəcəyini düşünmək olmaz. 

Bu ölkədə yol vergisinin artırılması Azərbaycana Rusiyadan idxal olunan məhsulların qiymətinə necə təsir göstərə bilər? Eləcə də, azərbaycanlı fermerlər üçün bunun hansı mənfi nəticələri ola bilər?

Oxu.Az məsələ ilə bağlı yerli ekspertlərin fikirlərini öyrənib. 

İqtisadçı-ekspert Oqtay Haqverdiyev düşünür ki, bunun Azərbaycan iqtisadiyyatına heç bir təsiri olmayacaq:

“Rusiyadan Azərbaycana əsasən silah və s. məhsullar gətirilir. Ola bilər ki, Rusiyadan Azərbaycana 5-10 avtomobil gedib-gəlir. Bunun isə Azərbaycan iqtisadiyyatına heç bir təsiri yoxdur. Amma hər halda bu onların daxili işləridir. Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, bir müddət əvvəl Azərbaycanda da bu məsələ qaldırılmışdı, amma müzakirələrdən sonra bu qəbul edilmədi”.

O.Haqverdiyev qeyd edib ki, Rusiyaya məhsul satan azərbaycanlı fermerlər isə məsələdən çıxış yolu kimi satdığı məhsulun qiymətini bahalaşdıracaqlar:

“Rusiyaya məhsul satmaq istəyən azərbaycanlılar əlbəttə ki, vergini ödəməli olacaqlar. Onlar isə məsələdən çıxış yolu kimi satdığı malın qiymətini qaldıracaqlar. Başqa cür çıxış yolu isə yoxdur”. 

İqtisadçı qeyd edib ki, Rusiyaya satılan məhsulların qiyməti 10% bahalaşa bilər:

“Rusiyaya satılan məhsulların qiyməti 10% bahalaşa bilər. Bakıdan Moskvaya 2000 kilometr məsafənin olduğunu nəzərə alsaq, fermerlər təxminən 2 rubldan 4000 rubl yol vergisi ödəməli olacaqlar”. 

İqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənov isə qeyd edib ki, Azərbaycanda alıcılıq qabiliyyətinin aşağı düşməsi Azərbaycana Rusiyadan gətirilən məhsulların qiymətini elə də bahalaşdıra bilməz:

“Rusiyada nəqliyyat xərclərinin artması, nəticədə Azərbaycana gətirilən məhsulların maya dəyərinin artmasına gətirib çıxardacaq. Hazırkı situasiyada idxalçı şirkətlər məhsulların qiymətini bahalaşdıra bilərlər. Amma istənilən halda qiymət bahalaşması pərakəndə və topdan satılan məhsulların qiymətində baş verməyəcək. Çünki indiki məqamda azərbaycanlı əhalinin alıcılıq qabiliyyəti buna imkan vermir.

Bu səbəbdən də düşünürəm ki, yaxın dövrlərdə Rusiyadan idxal olunan məhsulların qiymətinin bahalaşması olmayacaq. Amma təbii ki, bu öz növbəsində idxalçı şirkətlər üçün müəyyən qədər əlavə xərcin yaranmasına gətirib çıxardacaq. Təbii ki, burda onların gəlirlərinin də məbləği azala bilər. Növbəti dövrlərdə isə bu hətta onların vergi ödənişlərinə də müəyyən təsir göstərə bilər. Çünki onlar gəlirlərdən vergi ödəyirlər. Amma ümumiyyətlə, götürdükdə daxili bazarda qiymətlərin artımına gətirib çıxartmayacaq”.

“Azərbaycandan ixrac olunan məhsullara gəldikdə isə, bu məhsulların Rusiya bazarlarına çatdırılması xərcləri daha çox olduğuna görə, bu məhsulların Rusiya bazarında rəqabət qabiliyyəti nisbətən aşağı düşə bilər, amma bir nüansı da qeyd edim ki, bunun digər ölkələrdən idxal olunan məhsulların qiymətlərində analoji təsirləri olacaq.

Əgər Rusiya bazarları bahalı məhsulun idxalı imkanında olmayacaqsa, bu halda ixracatçı sahibkarlar aşağı qiymətlərlə məhsulu satmaqda maraqlı olmaya bilər. Bu ölkədə rublun dəyər itirməsi, eləcə də qeyd olunan səbəblərdən Azərbaycandan Rusiyaya ixrac azala bilər”, - deyə Həsənov bildirib. 

Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl Azərbaycan Dövlət Gömrük Komitəsindən Rusiyada baş verən etiraz aksiyaları ilə bağlı bildirmişdilər ki, 

tətil Azərbaycandan Rusiyaya aparılan kənd təsərrüfatı məhsullarının da daşınmasında problem yaradıb:

“Belə ki, sərhəddi maneəsiz şəkildə qarşı tərəfə keçən yüklərin təyinat məntəqələrinə, xüsusilə Moskva və Moskva ətrafı regionlara çatdırılmasında əngəllər meydana gəlib”, - deyə komitədən qeyd edilmişdi.

Komitədən həmçinin onu da bildirmişdilər ki, yaranmış problemin həlli ilə bağlı Azərbaycan Dövlət Gömrük Komitəsi rəsmi olaraq Rusiyanın Federal Gömrük Xidmətinə müraciət edib. (oxu.az)

Ölkə.Az